دسته: علوم انسانی
بازدید: 9 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 101 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 51
توضیحات :
مبانی نظری تحقیق کارکرد خانواده در 51 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.
بخشی از متن :
تعاریف و مفاهیم کارکرد خانواده
نمای تاریخی لغت خانواده بسیار قدیمی است. خانواده از لغت فامیلیا[1] مشتق شده است) 100تا 300 بعد از میلاد)كه به همه افراد یك خانواده اعم از خویشاوندان، غیرخویشاوندان، مستخدمان، بردهها و كارگران نسبت داده میشود. سپس در نتیجه رشد طبقه متوسط یا سرمایهداری خانواده محدودتر به وجود آمد (1215 تا1600بعد از میلاد (اعضای خانواده ملزم میشدند كه در منافع اقتصادی، اجتماعی و عاطفی خانواده سهیم باشند. در اوایل قرن بیستم، خانواده به عنوان یك واحد اقتصادی وابسته به یكدیگر كه همه افراد در آن شركت داشتند، تعریف شد (جبك[2] 1997؛ شیبانی، 1383).
کارکردخانواده از نظر رویکرد ساختاری، نظریهای کاربردی است بنیانگذار اصلی این نهضت سالوادورمینوچین است. یکی از فرضیههای مهم آن این است که هر خانواده یک ساختار دارد این ساختار زمانی که خانواده در شرایط واقعی قرار داشته باشد شناخته میشود. ساختار عبارت است: از مجموعهی رفتار و نقشهایی که اعضای خانواده از طریق آن به هم مرتبطاند. در رویکرد ساختاری، خانواده به عنوان یک کل مطرح میشود و تعاملات بین زیر مجموعهها مورد توجه قرار میگیرد (مینوچین،1381).
نوابینژاد خانواده را گروهی كوچك از افراد میداند كه از طریق پیوند زناشویی یا خونی با یكدیگر در ارتباط متقابل هستند و در كنار یكدیگر در واحد خاص زندگی میكنند و دارای تجارب و فرهنگ مشتركی هستند. همچنین خانواده دارای امیال و اهداف مشابه بودند و مهر و علاقه آنان را به یكدیگر پیوند داده است. آکرمن[3] خانواده را كانون كمك تسكین و شفابخشی میداند. خانواده كانونی است كه باید فشارهای روانی وارد شده بر اعضای خود را تخفیف دهد و راه رشد و شكوفایی آنها را هموار سازد ( نقل از ثنایی، 1387).
جوامع انسانی، خانواده به گروهی از افراد گفته میشود که با یکدیگر از طریق همخونی، تمایل سببی، و یا مکان زندگی مشترک وابستگی دارند. خانواده در بیشتر جوامع، نهاد اصلی جامعهپذیری کودکان است. انسانشناسان به طور کلی نهاد خانواده را این طور طبقهبندی میکنند: مادرتباری (مادر و فرزندان او)، زناشویی (زن و شوهر)، و فرزندان. که خانواده هستهای نیز خوانده میشود، و خانواده گسترده همخونی که در آن پدر و مادر و فرزندان با دیگران مثلاً خویشاوندان در مکان مشترکی زندگی میکنند. همچنین در برخی جوامع مفاهیم دیگری از خانواده وجود دارد که روابط سنتی خانواده را کنار گذاشتهاند. خانواده به عنوان یک واحد اجتماعیِ جامعه پذیری، در جامعهشناسی خانواده مورد بررسی قرار میگیرد ( اعزازی، 1385). کارکرد خانواده معمولاً در خانوادههایی که شیوه فرزند پروری اقتدار منطقی را در پرورش فرزندان به کار میگیرند نیرومندتر است. خانوادههایی که در شیوه فرزندپروری خود از اصل همکاری و دموکراسی در روابط پیروی میکنند، توانایی بیشتر برای انطباق با تغییرات دارند و شرایط مناسبی برای رشد کودکان فراهم میکنند. در خانواده با الگوی سالم، اعضای خانواده مورد حمایت همدیگر هستند. انتظارات مربوط به نقشهای افراد روشن و دارای انعطاف است. مقررات خانواده واضح و انعطاف پذیر و نه بی مرز است (برک،1393).
راهبردهای خانواده
خانوادهها معمولاً از الگوهای تعاملی ثابت، مشترک، هدفمند و مکرری را به نمایش میگذارند که به آن راهبردهای خانواده میگویند.(کانتور و لر[4]،1975). این راهبردها معمولاً مطرح نمیشوند به گونهای که هر یک از اعضا احساس میکنند باید نقشی را بازی کند که قبلاً به خوبی جا افتاده است. انواع این راهبردها عبارتند از :1-آنهایی که به قصد تداوم خانواده سعی میکنند رابطه بین اعضا را حفظ کنند.2-آنهایی که به طور موقت فشار روانی راتشدید میکند تا به هدف مورد نظر برسند.3-خانوادههایی که میکوشند با شرایط بیرونی کنار بیایند و در برابر نیازهای دائم التغییر اعضا پاسخگو باشند (گلدنبرگ[5]،2013).
رویكردها و دیدگاههای تبیین خانواده
در بررسی نظریات ارائه شده برای تبیین آسیبشناسی در چار چوب خانواده رویكردهای بوئنی و ساختاری، طرح سه محوری و دیدگاه راهبردی میتوان توجه كرد .
رویکرد چند نسلی
این رویكرد كه نشأت گرفته از نظریات بوئن است، به آسیبهای خانوادگی در چند نسل میپردازد. در رویكرد بوئنی بیماریهای عاطفی زمانی ایجاد میشود كه افراد نمیتوانند خود را به نحوی شایسته از خانوادههای اصلیشان متمایز كنند. متمایز كردن خود عبارت است از توانایی به دست آوردن كنترل عاطفی و در عین حال، ماندن در جو عاطفی شدید خانواده، متمایز كردن خود بیانگر میزان توانایی فرد برای تفكر واقع بینانه راجع به موضوعات سر شار از عاطفه در خانواده است. نئون[6] معتقد است كه سناریو زیر به ایجاد بیماری عاطفی میانجامد زن و مردی كه تضادهای حلنشده با پدر و مادر خود دارند ازدواج میكنند. زن و شوهر سعی دارند هر طور شده مسائل را فیصله بخشند. میپذیرند كه با هم مخالفت نكنند و یك صمیمیت كاذب به وجود آورند. ازدواج از بیرون ظاهراً بی اشكال است. نمایی ظاهری از خوشبخت بودن دارد اما در اعماق آن كشمكش، تنهایی و درد حاكم است .با تولد كودك به عنوان جزء سوم یک سیستم، مثلثی به وجود میآید كودك كانون توجه میشود. در سیستم قفل میشود و خروج از خانواده را حقیقتاً غیر ممكن مییابد (پور قاسمی،1389).
بوئن[7] (1978) تمایز یافتگی را براساس نظریه نظامهای خانواده توصیف میکند که شخص قادر است در روابطش بین کارکرد عقلانی، عاطفی با صمیمیت و خودمختاری تعادل برقرار کند. بر اساس این نظریه حداقل چار عامل، واکنشپذیری عاطفی، گسلش عاطفی، آمیختگی با دیگران و توانایی بدست آوردن جایگاه من از پیشبینیکنندگان سطح تمایز یافتگی یک فرد هستند. خودتمایز یافتگی یا تفکیک خود که مهمترین مفهوم نظریه سیستمی بوئن است بعنوان توانایی برقراری تعادل بین خود مختاری هیجانی و عقلانی ،صمیمیت و پیوستگی در روابط توصیف می شود (مته یارد، اندرسون و مارکس [8]،2011).
رویكرد ساختاری
دومین دیدگاه كلی در اصل ساختاری است در این دیدگاه كل اعضای خانواده دچار مسئله هستند و رفتار مختل الزاماً واكنش به ارگانیسم خانوادگی تحت فشار نیست. مینو چین و همکاران[9](1976) كه به واقع پیشرو این دیدگاه است در تبیین آسیب شناسی كودك به وجود مرزهای در هم تنیده یا از هم گسسته اشاره دارد در اصل خانوادههای نا كارآمد با ایجاد اینگونه مرزهای تحول و مستقل شدن اعضای خود را دچار وقفه میسازند.
رویكرد ساختاری به دونوع ساختار بیمارگون خانواده اشاره میکند :
1.خانواده گسسته
در این نوع خانواده مرزهای بسیار انعطاف ناپذیری وجود دارد در خانواده گسسته[10] بین اعضای خانواده تماس كم یا هیچ تماسی وجود ندارد در این نوع خانواده ساختار سالم، نظم یا قدرت تقریباً دیده نمیشود. پیوند بین اعضای خانواده ضعیف است یا اصلاً پیوندی وجود ندارد برداشت كلی از این نوع خانوادهها نوعی میدان اتم مانند است، به این صورت كه اعضای خانواده لحظههای طولانی بدون ارتباط با یكدیگر، در مدارهای جدا از هم حركت میكنند خانواده نا منسجم است.
2. خانواده به هم تنیده
مرزها در این نوع خانواده مبهم هستند ویژگی برجسته خانواده به هم تنیده[11] "در هم آمیختگی" اعضای آن است به طوری كه تلاش برای تغییر دادن یكی از اعضاء بلافاصله مقاومت اعضای دیگر را بر میانگیزد.
مینوچین و همكاران (1976 ) ابلاغ مرزی كه والدین را از فرزندانشان جدا میسازد به صورت نامناسب مثل زنا با محارم قطع میشود. نقشهای همسر و والد به اندازهی كافی متمایز نشدهاند به طوری كه زیر سیستم همسر و زیرسیستم والد هیچ یك قادر به عمل نیستند. مرزهای فردی محترم شمرده نمیشوند به طوری كه زیر سیستم ای فردی نمیتوانند خود مختاری و هویت به نحو شایستهای پرورش دهند (پروجاسكا ونوراكس،2012).
1. Familia
2. Gebeke
3. Akerman
1.Kantor And Leher
2.Goldenberg
1.Neon
2.Boen
3.Meteyard,Anderson &Marks
4. Disengaged Family
1. Enmashed Family
2.Tseng &Mc Dermontt
فهرست مطالب :
تعاریف و مفاهیم کارکرد خانواده
راهبردهای خانواده
رویكردها و دیدگاه¬های تبیین خانواده
رویکرد چند نسلی
رویكرد ساختاری
1.خانواده گسسته
2. خانواده به هم تنیده
طرح سه محوری
محور 1- بد كار كردی رشدی خانواده
الف) بد كار كردی رشدی
ب)تفاوت¬ها و پیچیدگی رشدی
محور 2- بد كاركردی نظام خانواده
الف ) بد كاركردی نظام همسر
ب) بد كار كردی نظام فرعی والد –كودك
ج) بد كاركردی نظام فرعی خوهران و برادران
محور 3- بد كاركردی گروه خانواده
الف) بد كار كردی¬های كنشی –ساختاری
ب) بد كار كردی¬های سازگاری اجتماعی
دیدگاه راهبردی
کارکردهای اساسی خانواده
حمایت و مراقبت
جامعه¬پذیری
عاطفه و همراهی
مدل فرایند كار كرد خانواده
نقش¬ها
ارتباط
دخالت عاطفی
کنترل
ارزش¬ها و هنجارها
پیشینه پژوهش
پژوهش¬های انجام شده در ایران
پژوهش¬های انجام شده خارج از ایران
فهرست منابع
منابع فارسی
منابع انگلیسی